Mindfull eten
De automatische piloot
Ons gedrag is grotendeels samengesteld uit automatische processen. We noemen dit ook wel de automatische piloot. Dit is heel handig. We hoeven hierdoor bij het lopen, niet voortdurend na te denken, hoe we ons been optillen, doorzwaaien en het goede evenwicht houden. En we kunnen hierdoor autorijden en tegelijkertijd een geanimeerd gesprek voeren. Ook eten doen we meestal op de automatische piloot. We eten, terwijl we met onze aandacht ergens anders zijn. Dat lijkt heel praktisch, want zo kun je tijdens het eten van je broodje, gewoon doorwerken.
Wat is daar nu mis mee?
Eten op de automatische piloot, zorgt ervoor dat je:
- ongemerkt teveel eet
- na het eten, meer trek blijft houden
- een voorkeur hebt voor zoeter en zouter voedsel
- je minder voldaan voelt
- niet de volledige voedingswaarde benut
- je aanpast aan de omgeving
De obesogene omgeving
De leefomgeving van consumenten is in de afgelopen tientallen jaren op zo’n manier veranderd en ingericht dat het steeds makkelijker is geworden te kiezen voor overmatige consumptie van calorierijk voedsel. We noemen dit de obesogene omgeving: een omgeving die mensen stimuleert om te veel te eten en daarnaast te weinig te bewegen.
Te veel eten wordt gestimuleerd doordat (calorierijk) voedsel makkelijker verkrijgbaar is. Daarnaast zijn de porties van producten toegenomen en consumenten worden gestimuleerd om meer te kopen, bijvoorbeeld door voordeelverpakkingen.
Wat kunnen we doen om geen speelbal van de omgeving te zijn?
Aandacht is de sleutel om bij jezelf te blijven. Als we onze volledige aandacht richten op het eten, hebben de signalen uit de omgeving geen invloed op ons. Eten met al je aandacht, wordt ook wel mindful eten genoemd. Je richt je volle aandacht op de kleuren, de smaken, de geluiden, de temperatuur, de geuren en de structuren van het eten. En ook op de bewegingen van je mond en tong en het gevoel in je lichaam tijdens een maaltijd.
Waarom is het zo belangrijk om met aandacht te eten?
Niet het eten zelf, maar het gedachteloos eten zorgt ervoor dat we onze grenzen vaak overschrijden.
- Je gaat beter proeven en meer genieten.
- Je gaat de subtielere smaken van natuurlijke voeding, meer waarderen en hebt minder behoefte aan zoet en zout.
- Verzadigingssignalen worden beter opgemerkt; je zult merken dat je aan minder genoeg hebt.
- Je krijgt aanwijzingen om te kiezen wat je lichaam nodig heeft. Je kunt dan op ieder moment bewust kiezen of je verder wilt eten. Je hoeft bij voorbeeld niet per se verder te eten totdat je bord leeg is.
- Doordat je aandacht op één activiteit gericht is, ervaar je rust en ontspanning in je hoofd.
- Mindful eten zorgt ervoor dat de voedingswaarde van het eten optimaal benut wordt.
Eettempo
Eet rustig en kauw goed. De voeding kan dan zo goed mogelijk verteerd worden. Door je voeding langzaam te eten kun je verzadiging beter aanvoelen. Vaak kauwen zorgt ervoor dat je meer voeding uit eten kunt halen. Door te kauwen komen enzymen vrij in de mond. Deze enzymen helpen bij de vertering van het eten. Door goed te kauwen en zo al beter je eten te vermalen help je je darmen in het verteren van je eten. Hierdoor hoeven je darmen minder hard te werken. Dit scheelt weer in energie.
Zo zijn er nog een aantal mogelijkheden om langzamer te eten:
- kauw goed. Concentreer je op wat er gebeurt in je mond als je kauwt. Je kunt ook het aantal keren dat je kauwt een tijdje tellen.
- Probeer te omschrijven wat je proeft en voelt – dan dwing je jezelf langzaam te eten.
- Proef goed, je zult merken dat de smaak na een tijdje verandert, daardoor neemt de drang om meer te eten vanzelf af.
- Pauzeer tussen de happen, bijvoorbeeld door je bestek even neer te leggen.
- Neem kleinere happen, bijvoorbeeld door kleiner bestek te gebruiken.